Zmicier Vishniou

anwesenheit

1.
vor sechzehn jahren war meine lieblingsstadt minsk
hier hingen wir mit freunden ab machten performances poetische darbietungen betrunkene bambule amuröse intrigen
wir besuchten uns gegenseitig begingen geburtstage
der künstler Kachaber Gogochija brachte wodka aufgegossen auf den innentrennwänden
von walnüssen
Minsk war die stadt in der die freiheit ihren anfang nahm
es war etwas unruhiges und wildes mit armreifen und lagerfeuern
mit tamburinen und zigarettenkakophonie
wir lauschten den wortreichen reden des philosophen Akudowitsch
es schien wir rösten einen weißen hai
stehen im reigen um ihn herum
der fisch wird braun und schlägt mit den flossen
und es ist nicht zu verstehen ob wir geboren werden
oder ob wir sterben

2.
und da war noch Berlin
denn hier war das künstlerhaus Tacheles wo in
dunklen fluren wie schatten
fröhliche afrikaner schwankten und irgendetwas illegales anboten
leinwände graphiken fotoaufnahmen selbst klobecken von einem pseudo-Duchamp
verwandelten sich hier in weiße vögel
hier plätscherte der wein in roten und in weißen farben
entblößte hälse kunterbunter flaschen
der künstler Rodzin schuf monumentale kosmische symphonien
hier blühte ein künstlerartel auf
Taranowitsch betete Jermakoŭ bemalte einen bären und
Kaschkurewitsch tanzte um einen stein
hier gab es kebab und bier
der iranische künstler Resa malte traurige bäume blätterlos

3.
in Minsk
wurden die schrauben immer tiefer und tiefer gedreht
es schien dass bereits die katzen angeschnallt
alle spinnen kakerlaken mücken verzeichnet waren
die scheinwerfer und videokameras arbeiteten rund um die uhr
kein wind kein schnaufen kein stöhnen
alles war verpackt und vergittert
die flüsse und der wald und die berge und die felsbrocken waren eingewickelt im netz
alle gedanken ausgewaschen und ausgekocht
im plastischen behandlungszimmer des folterministeriums
stanzte man und nähte masken an die gesichter
stille und ruhe – alles war unter kontrolle

4.
in Berlin
gehst du von der u-bahn auf die Friedrichstraße
und erkennst die vertrauten straßen den geruch der luft
lärm und gesang
tausende male warst du früher hier gewesen
die füße führen von selbst entlang vertrauter wege
und du gehst zur Oranienburgerstraße
siehst scheints die vertrauten umrisse des gebäudes
von irgendwoher kommt ein radfahrer angefahren
mit schweren taschen beladen
man sieht wie erschöpft er ist und wie schwer er atmet
er tritt in die pedale und plötzlich
brüllt er auf russisch über die ganze straße:
„Verfickte Karausche! Wo ist denn diese Torstraße?!!“

12.08.2022 | Gedicht aus der noch unveröffentlichten Gedichtsammlung unterordnungsverweigerung (непадпарадкаванне)

Übersetzt aus dem Belarusischen von Nina Weller

прысутнасць

1.
калісьці шаснаццаць гадоў таму самым любімым горадам быў Менск
тут з сябрамі мы тусілі рабілі перформансы паэтычныя выступы п’яныя дэбошы любоўныя інтрыгі
адзін да аднаго прыходзілі ў госці святкавалі народзіны
мастак Кахабер Гагохія прыносіў гарэлку настоеную на перагародках ад грэцкіх арэхаў
Менск быў горадам дзе пачыналася свабода
гэта было нешта няўрымслівае і дзікунскае з бранзалетамі і вогнішчамі
з бубнамі і цыгарэтнай какафоніяй
слухалі шматслоўныя прамовы філосафа Акудовіча
здавалася што мы запякаем белую акулу
стаім вакол яе карагодам
рыбіна падрумяньваецца й б’е плаўнікамі
і не зразумела ці гэта мы нараджаемся
ці гэта мы паміраем

2.
і быў яшчэ Берлін
бо тут быў мастацкі дом Tacheles дзе ў
шматлікіх цёмных калідорах ценямі хісталіся
вясёлыя афрыканцы й прапаноўвалі штосьці забароненае
палотны графіка фотаздымкі нават унітазы ад псеўда-Дзюшана
тут ператвараліся ў белых птушак
віно тут дзурчэла чырвонымі й белымі колерамі
агаляючы рыльцы рознакаляровых бутэлек
мастак Родзін ствараў манументальныя касмічныя сімфоніі
тут квітнела мастацкая арцель
Тарановіч маліўся Ермакоў распісваў мядзведзя й
Кашкурэвіч танчыў вакол каменю
тут былі кебабы і піва
іранскі мастак Рэза маляваў сумныя дрэвы без лісця

3.
у Менску
шрубы закручваліся ўсё глыбей й глыбей
здавалася што ўжо і коткі былі прышпіленыя
усе павукі тараканы камары былі пералічаныя
пражэктары й відэакамеры працавалі кругласуткава
ані ветру ані сапення ані стогну
усё было запакавана й закратавана
рэкі і лес і горы і валуны былі загорнутыя ў сеткі
усе думкі перамытыя і перавараныя
у пластычным кабінеце міністэрства катавання
штампавалі й прышывалі да твараў маскі
цішыня і спакой – усё было пад кантролем

4.
у Берліне
ты выходзіш з метро на Фрыдрыхштрасэ
і разумееш знаёмыя вуліцы пах паветра
шум і спевы
тысячы разоў ты раней тут быў
ногі самі вядуць знаёмай дарогай
і вось ты збочваеш на Араніенбургерштрасэ
бачыш быццам знаёмыя абрысы будынка
аднекуль выязджае раварыст
загружаны цяжкімі торбамі
бачна які ён змучаны і як з цяжкасцю дыхае
круціць педалі і раптам
ён раве па-расейску на ўсю вуліцу:
“Ёбаный карась! Где эта Торштрассе?!!”